7 kỹ thuật y học kỳ thú
Y học là một ngành luôn đòi hỏi công nghệ cao và sự sáng tạo trong kỹ thuật điều trị. Năm 2011, y học thế giới đã có những bước tiến ngoạn mục về kỹ thuật điều trị trong ngành khoa học của sự sống này.
Theo dõi sức khỏe thai nhi bằng thắt lưngNếu như các bà mẹ luôn háo hức chăm lo cho con mình thì chắc hẳn sẽ thật sự mỉm cười với công nghệ mới đây. Vì nó có thể giúp các bà mẹ biết được con mình vui hay buồn đến thế nào trong bụng thông qua quan sát nhịp tim. Các bà mẹ có thể sẽ không cần phải đến bệnh viện đông đúc nữa mà chỉ cần sử dụng một thiết bị như một cái thắt lưng có tên là Sense4Baby.
Nó được cấu trúc gồm một đai quấn quanh bụng và một điện cực đếm nhịp tim thai đặt ở trước bụng. Điện cực này vô cùng nhạy và chính xác. Bộ phận hiển thị là một màn hình có khả năng bắt sóng bluetooth. Việc duy nhất mà các bà mẹ phải làm là đeo vòng quấn vào và nhìn tim em bé đập. Thông qua sự biến đổi nhịp tim, các bà mẹ sẽ biết được khi nào bé khoẻ, khi nào bé trục trặc và khi nào bé cần đi gặp bác sĩ.
Khâu mạch máu bằng hồ
Khâu mạch máu vốn là công việc hết sức khó nhọc vì nó vừa bé lại vừa mềm, vừa trơn lại vừa dễ rách. Nhưng mới đây, các nhà khoa học đã sáng chế ra cách khâu mạch máu mới mà không tốn sức nhiều. Đó là dùng hồ khâu mạch máu.
Hồ được sử dụng thực chất là một chất polyme có đặc tính đông cứng lại khi nhiệt độ cao và mềm dẻo khi nhiệt độ bình thường. Nó có tên là Poloxymer 407. Tìm ra chất Poloxymer 407 hỗ trợ các bác sĩ phẫu thuật rất nhiều, họ chỉ cần đổ loại hồ này vào mạch máu, chiếu đèn cho đông cứng lại rồi cầm khâu như cầm “hai ống nước” thật dễ dàng. Thành tựu sáng tạo này thuộc về các nhà khoa học Đại học Duke (Mỹ).
Khám bệnh bằng thẻ sức khỏeĐi khám bệnh lần nào cũng như lần nào, mọi người đều “bị” các bác sĩ hỏi đi hỏi lại những câu hỏi như đã từng bị bệnh gì, điều trị ở đâu, uống thuốc nào. Nhiều khi bác sĩ cũng thấy mất thời gian và bệnh nhân cũng không nhớ chính xác. Nhưng công nghệ mới có thể giúp ngành y tế giảm đi 3/4 thời gian khám bệnh. Công nghệ mới này được gọi là thẻ sức khỏe điện tử có tên là thẻ MyCare và SmartCare. Tấm thẻ này nhỏ như một thẻ ATM trong đó chứa tất cả những thông tin sức khỏe từ A-Z của người bệnh. Mỗi lần đi khám, bác sĩ chỉ cần đưa thẻ vào máy tính và lướt qua những thông tin cần xem thì đã có thể có được hàng tá thông tin vô cùng chính xác. Thẻ sức khỏe này là sáng tạo của Đại học London (Anh quốc).
Chế ra mũ đưa thuốcThông thường, khi thuốc vào trong máu là thuốc sẽ được đưa đến tận cơ quan bị bệnh. Nhưng điều này thực không dễ dàng gì với não bộ. Có khi đưa thuốc vào máu rồi mà thuốc không vào được tế bào thần kinh. Do cấu trúc hàng rào máu não đã cản trở thuốc thâm nhập.
Trước đây, để khắc phục nhược điểm này, người ta phải dùng sóng siêu âm để hoạt hoá và làm “giãn” lớp hàng rào này ra nhằm giúp thuốc lưu thông trơn tru hơn. Người ta phải cất công chụp MRI, sau đó dùng MRI hướng dẫn để đưa một thiết bị phát siêu âm vào não bộ gần với vị trí bệnh lý. Sóng siêu âm giúp làm giãn hàng rào máu não và việc điều trị bệnh thêm hiệu quả.
Thế nhưng kỹ thuật này là một kỹ thuật khó và đòi hỏi những điều kiện khắt khe. Mới đây, các nhà khoa học thuộc Viện Công nghệ Perfusion Technology đã sáng chế ra một loại mũ chụp có định vị chính xác. Mũ này có khả năng phát ra sóng siêu âm vào vị trí chính xác sâu trong não bộ. Việc đơn giản tiếp theo chỉ là tiêm thuốc, chụp mũ và đi giải trí vài giờ liền. Người ta đã thử nghiệm cách thức này trên khỉ và thấy rằng nếu dùng thuốc và chụp mũ cho khỉ khoảng 2 giờ thì thuốc đã có thể ngấm vào đúng như kỳ vọng.
Máy chẩn đoán nhiễm khuẩn siêu tốcXét nghiệm nấm và cấy khuẩn là công việc rất mất thời gian. Phải sau vài ngày và thậm chí là vài tuần mới có thể có được kết quả, nếu không chúng ta phải sử dụng máy làm xét nghiệm PCR rất đắt đỏ và cồng kềnh. Vấn đề giờ đây đã được giải quyết siêu tốc. Các nhà khoa học thuộc Đại học MIT, Harvard và BV Massachusetts (Mỹ) đã sáng chế ra một máy hoàn toàn mới có thể giúp chẩn đoán nhanh đến không tưởng. Máy có tên là T2 Biosystem.
Máy này có khả năng làm thay đổi phân tử sắt oxit, sau đó gắn nó vào một chất chỉ thị có hoạt tính từ. Công việc xong xuôi, máy sẽ dùng hệ thống từ để phát hiện ra những phân tử có hoạt tính từ nằm ở đâu, nghĩa là biết được phân tử oxit sắt nằm ở vị trí nào. Cuối cùng, sẽ biết được là chúng ta có bị nhiễm khuẩn hay không. Không chỉ vậy, máy còn có thể phát hiện được virut, tế bào, protein, lipid... Tất cả chỉ trong vài phút với một cái máy kích thước to không hơn một máy in.
Sáng chế ra máy kích thích trí nhớBệnh Alzheimer là bệnh gây ra sự suy giảm trí nhớ nghiêm trọng. Tất cả các biện pháp điều trị căn bệnh này đều phải làm thế nào mà khôi phục lại trí nhớ cho bệnh nhân. Nhiều thuốc đã bó tay không “kham” nổi. Nhưng mới đây, giới khoa học đã sáng chế ra một máy có khả năng kích thích các tế bào thần kinh nằm ở sâu trong não có thể nhớ lại được. Máy giúp bộ nhớ tái hoạt động trở lại và giúp người bệnh có thể nhận biết được một điều đã bị lãng quên từ lâu: mình là ai. Bước đầu, máy được thử nghiệm và thấy là có kết quả với những bệnh nhân Alzhiemer dùng thuốc không hiệu quả hay là những vùng mà thuốc không thể vào được. Máy có tên là Neuro AD, hoạt động rất đơn giản. Chỉ cần dùng một dòng điện kích thích sâu vào trong não bộ tại những vị trí chính xác.
Máy dò tìm ung thư tiền liệt tuyếnBệnh ung thư tuyến tiền liệt luôn phải đòi hỏi xét nghiệm tế bào mới có thể chẩn đoán chính xác. Nhưng xét nghiệm này rất mất thời gian. Mới đây, các nhà khoa học thuộc Đại học California - Santa Barbara đã nghĩ ra một cái máy có thể khắc phục được nhược điểm này. Máy này được gọi là máy SERS, tức là máy sử dụng quang phổ Raman tăng cường kết hợp với phân tử bạc nano để phân biệt tế bào ung thư và tế bào thường trong máu.
Các phân tử bạc nano thì gắn vào bề mặt tế bào ung thư tiền liệt tuyến còn hệ thống chiếu sáng laser vừa phát ra ánh sáng kích thích vừa đọc ánh sáng phản hồi. Sự hoàn hảo của công nghệ mới này giúp chẩn đoán nhanh hơn và chính xác hơn so với công nghệ dùng fluorescence trước đó. Các tế bào ung thư sẽ phát tín hiệu mạnh hơn tế bào thường và chúng ta có thể nhìn thấy chúng.
BS. Yên Lâm Phúc