Để chẩn đoán một bệnh nhân phải dựa vào NGUYÊN NHÂN, CƠ CHẾ chấn thương, đặc biệt chú ý đến các bệnh nhân say rượu, đa thương.
2. Tại hiện trường: Đánh giá ngay các dấu hiệu sinh tồn theo ABCS. A (airway), B ( breathing), C ( Circulation), S (Spine).
• Sơ tán BN khỏi nơi nguy hiểm ( cháy, nổ, hoá chất…) bằng cách kéo lê.
• Cố định cột sống cổ bằng nẹp cổ, hoặc túi cát hoặc bất kỳ vật gì ( đặt 2 bên cổ).
• Vận chuyển : kỹ thuật “ lăn khúc gỗ”, bốn người khiên. Tất cả BN chuyển đến BV đều ở tư thế NẰM trên mặt phẳng ngangvới cột sống cổ đã được cố định.
3. Tại phòng cấp cứu : phải xem là BN đa thương.Tích cực phòng chống sốc, chú ý phát hiện hội chứng phong bế giao cảm cổ .
4. Đánh giá tình trạng tổn thương thần kinh: Vận động, cảm giác, phản xạ ,cơ vòng ( bàng quang, hậu môn).
5. Thời gian vào viện ≤ 8 giờ : Methylprednisolone (MPS) : 30mg/kg, 1 liều TMC (15phút)- nghỉ 45 phút- Truyền TM 5,4mg/kg/giờ x 23 giờ.
6. X- quang khi tình trạng BN tạm ổn định.
7. Nếu gãy, trật chuyển bước 13
8. Khám tất cả các chuyên khoa, làm XNTP, CT scan hoặc MRI nếu cần.
9. Liệt một phần : dựa vào phân loại Frankel hoặc ASIA.
10. Liệt hoàn toàn : khi mất hoàn toàn VĐ, CG, FX, CV đến tầng tuỷ thấp nhất ( cùng 4,5).
11. Lựa chọn phương pháp điều trị :
• Bảo tồn : không gãy, trật, tổn thương TK, hoặc SCIWORA, không TVDD cấp.
• Phẫu thuật : gãy nặng, trật, TVDD cấp, tổn thương TK.
12. Bảo tồn :
• Cột sống lưng, thắt lưng : nằm nghỉ tuyệt đối 1-2 tháng.
• Cột sống cổ : nẹp cổ cứng, halo-vest, bột cổ.
13. Kéo nắn bằng vòng đầu (halo hoặc Crutchfield), tạ tăng dần, luôn kiểm tra bằng x-quang, nếu nắn vào thì bớt tạ lại.
14. Nếu kéo nắn tốt thì tiếp tục điều trị
15. Nắn không vào : tìm nguyên nhân, có thể các mấu khớp trật bị khoá cứng, có thể có thoát vị đĩa đệm.
16. Liệt một phần : cần mổ sớm để tạo điều kiện phục hồi nhiều nhất.
17. Phẫu thuật : mổ lối trước hay lối sau là tuỳ tổn thương chủ yếu ở đâu.

Chú ý :
- Ở nước ngoài, các đội cấp cứu cho MPS ngay tại hiện trường tai nạn hoặc trên xe cấp cứu, bất kể BN liệt một phần hay hoàn toàn.
- Chỉ mổ khẩn cấp khi :
o Gãy trật mà không liệt và kéo nắn không vào.
o Đang không liệt -> liệt hoặc đang liệt nhẹ -> liệt nặng