Tăng huyết áp là bệnh thuộc các tạng can, thận, tỳ bị mất điều hòa mà gây ra bệnh tăng huyết áp. Bệnh hay gặp ở người trung và cao tuổi, tuy nhiên cũng có gặp ở người trẻ tuổi nhưng ít. Tăng huyết áp cũng là nguyên nhân chính gây ra các bệnh tim mạch. Khi tăng huyết áp người bệnh thường có biểu hiện đau đầu, hoa mắt, tức ngực, ù tai, dễ cáu gắt ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Ngoài điều trị tăng huyết áp bằng các bài thuốc sắc, hoàn, món ăn bài thuốc..., trong y học cổ truyền còn có thể chữa bằng cách không dùng thuốc đó là phương pháp xoa bóp ấn huyệt. Sau đây xin giới thiệu một số phương pháp day bấm, xoa xát đơn giản để người bệnh tự áp dụng:

Day huyệt thái dương: Huyệt thái dương nằm ở cuối mi mắt. Dùng hai ngón tay cái hoặc ngón giữa, day vào huyệt này khoảng 20-50 lần. Khi day, đặt phần mềm của ngón vào đúng huyệt vị day đi day lại từ nhẹ rồi mạnh dần, không nên để móng tay sắc dễ gây xây xát da.

Day huyệt phong trì: Huyệt phong trì nằm ở đốt xương gối giữa phần lõm xuống nơi gân cổ nổi lên. Từ giữa xương chẩm và cổ 1 đo ngang ra 2 thốn (2 đốt ngón tay). Dùng ngón tay cái đặt lên huyệt phong trì, 4 ngón tay còn lại ôm lấy đầu rồi day và bấm mạnh vào huyệt phong trì 10 lần. Tác dụng chữa đau đầu, cứng gáy, hoa mắt chóng mặt.

Day huyệt phong phủ: Huyệt nằm ở giữa khe liên đốt xương chẩm và cổ 1. Đặt ngón cái (tay phải) vào huyệt phong phủ bên phải và ngón cái tay trái vào bên trái, các ngón còn lại ôm lấy đầu rồi bấm day ngón cái vào huyệt phong phủ khoảng 10 lần. Tác dụng chữa đau đầu, cứng gáy, chảy máu cam.

Bấm huyệt ủy trung: Ở giữa nếp lằn khoeo chân. Dùng tay trái day bấm huyệt ở chân phải rồi lại dùng tay phải day bấm huyệt ở chân trái mỗi bên 10 lần. Rồi dùng tay xoa xát cho vùng da xung quanh nóng lên rồi lại đổi chân.

Xoa huyệt dũng tuyền: Huyệt dũng tuyền nằm chính giữa chỗ lõm ở 1/3 trên gan bàn chân. Để chân trái lên đầu gối phải, dùng ngón tay cái vừa bấm, vừa day huyệt dũng tuyền khoảng 20 lần. Tác dụng chữa đau đầu, hoa mắt, viêm họng, bí đái, táo bón, trẻ em co giật.

Day bấm huyệt khúc trì: Ở điểm ngoài cùng của nếp gấp khuỷu tay. Dùng một ngón tay day vào huyệt khúc trì mỗi bên khoảng 30 lần (tay phải day bấm huyệt bên tay trái và ngược lại).

Chải đầu: Trước hết dùng hai lòng bàn tay xoa xát lên đầu 5 lần, sau đó các ngón tay cong lại để chải tóc. Chải từ giữa đầu sang hai bên trái và phải. Nửa đầu bên trái chải bằng tay trái và nửa đầu bên phải chải bằng tay phải. Chải đi chải lại 50 lần.
Xoa xát mặt: Hai tay xoa xát mạnh vào nhau cho nóng lên, rồi xoa xát vùng mặt theo chiều từ trên đầu xuống dưới cằm, sau đó lại xoa xát ngược từ cằm lên đầu tính là 1 lần. Xoa xát 10 lần.

Xoa xát đầu: Hai lòng bàn tay úp lên đầu, hai ngón tay giữa bấm huyệt bách hội (huyệt nằm ở giữa đỉnh đầu, trên đường thẳng kéo từ hai chóp vành tai thì huyệt nằm chính giữa, gặp vành tai lại lấy điểm cao nhất là chóp), sau đó hai lòng bàn tay xoa xát xuống trán cho tới huyệt ấn đường (là huyệt nằm ở điểm giữa đường nối bờ trong của hai cung lông mày), rồi hai tay men theo hai bên mí mắt xoa sang hai bên đuôi mắt. Cả hai bên 10 lần.

Bóp gáy: Tay trái nắm lấy gáy, bóp nhẹ rồi thả lỏng ngay, làm đi làm lại 10 lần. Sau chuyển tay phải cũng làm như vậy 10 lần.
Xoa vuốt hai tai: Ngón tay cái đặt ra phía sau tai, ngón trỏ trong lòng tai, vuốt từ trên xuống dưới nếu thấy đau ở chỗ nào thì bấm mạnh vào chỗ đó. Cần chú ý bấm vào rãnh hạ áp phía sau vành tai, làm đi làm lại 10 lần.

Xoa xát hai bả vai: Dùng các ngón tay trái bóp vào chỗ gờ nổi cao trên bả vai phải 10 lần. Sau đó chuyển sang tay phải bóp bả vai trái như trên 10 lần. Cuối cùng dùng lòng bàn tay xoa xát cả hai bên bả vai, mỗi bên 10 lần.

Vỗ huyệt bách hội: Ngồi thẳng người, mắt nhìn thẳng, răng ngậm lại, sau đó dùng lòng bàn tay vỗ thành nhịp xung quanh huyệt bách hội, vỗ nhẹ 3-5 lần sau đó vỗ mạnh hơn từ 3-5 lần.

Vỗ đầu: 10 ngón tay cong 90o vỗ từ đỉnh đầu ra phía trước, phía sau và sang hai bên phải, trái 10 lần.

Vuốt trán: Dùng hai ngón tay cái hoặc ngón tay trỏ vuốt từ giữa trán sang hai bên đến cuối huyệt thái dương khoảng 30 lần.
Mỗi ngày có thể làm một đến hai lần, các động tác trên còn có tác dụng chữa các chứng bệnh xơ cứng động mạch, thần kinh suy nhược.

Chú ý: người bị huyết áp thấp không nên bấm huyệt dũng tuyền.