Khi bị cao huyết áp, ngoài thuốc, việc lựa chọn và duy trì một chế độ ăn khôn ngoan và thích hợp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp và đề phòng các biến chứng.


Thực phẩm họ đậu tốt cho người bệnh THA

1. Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn để phòng bệnh tăng huyết áp
- Ăn giảm muối hơn bình thường (dưới 6g/ngày).
- Hạn chế calo trong trường hợp béo phì hay béo quá mức.
- Giảm bớt lipid nhất là khi có dấu hiệu sơ vữa động mạch.
- Không hút thuốc lá vì nicotin làm co mạch ngoại vi
- Protein giữ mức 60 g/ngày, nên ăn nhiều protein thực vật.
- Lipid 25 g/ngày, nên dùng dầu tực vật.
- Glucid từ 300-350g/ngày, chú ý ăn các loại hạt ngũ cốc nguyên vẹn như gạo tẻ, gạo nếp, khoai củ, dùng ít các loại đường (mỗi ngày không quá 20g).
- Ăn nhiều rau xanh và trái cây để tăng nguồn kali và vitamin, đặc biệt là loại rau giàu vitamin C, E, beta caroten.
- Lượng nước dùng vừa phải.
- Tỷ lệ % của các chất sinh nhiệt như sau: Protein: 12%; Lipid: 12%; Glucid: 76%.

2. Các thực phẩm dùng trong bệnh tăng huyết áp
a) Các thức ăn nên dùng

- Gạo tẻ, gạo nếp, khoai tây, khoai sọ và các loại đậu đỗ, lạc, vừng.
- Dầu thực vật các loại.
- Sữa đậu tương, sữa chua, sữa giảm béo.
- Các loại thịt ít mỡ
- Các loại cá sông, ao hồ, biển, tôm, cua, mực
- Trứng chỉ nên ăn 1-2 quả/tuần.
- Ăn các loại rau lá xanh như rau ngót, muống, cải, dền các loại bầu, bí, giá đỗ...
- Hạt sen, lá vông, hoa hoè.
- Chế biến thức ăn ở dạng hấp chín, luộc chín, nếu muốn ăn rán cần luộc chín, bỏ nước rồi áp chảo vàng mặt.

b) Các loại thức ăn không nên dùng

- Thịt nhiều mỡ, nước dùng thịt, cá béo.
- Các loại phủ tạng như óc, tim, gan, thận, lòng...
- Nước chè đặc, cà phê, rượu, thuốc lá.
- Đường, mật, bánh mứt kẹo.
- Các thức ăn muối mặn
- Mỡ lợn, mỡ gà... mỡ động vật.

Khi phát hiện mắc bệnh tăng huyết áp nên áp dụng chế độ giảm muối (1500-2000 mg natri tương ứng với 4-5 g muối/ngày). Đây là chế độ ăn gần giống với bữa ăn bình thường, chỉ hạ chế các thức ăn muối mặn như nước mắm, tương, dưa muối, thịt hộp...

3. Mẫu thực đơn dành cho bệnh nhân cao huyết áp
Trong 1 tuần có 7 ngày được chia như sau:

Thứ 2, 5:

Từ 6h30-7h00: Sữa đậu nành 200 ml (đậu 20g, đường 10g).
11h00-11h30: Cơm (gạo tẻ 200g) canh bí xanh (bí 10g), tôm rang (tôm 50g, dầu 5 g, hành lá).
13h30-14h00: Nước chanh 250 ml (chanh 1 quả, 15 g đường).
18h00: Cơm (gạo tẻ 200 g) Đậu rán (100 g đậu, dầu 10 g), Nộm rau (rau muốn 300g, lạc, vừng 30 g, dấm, tỏi, rau thơm) và nước rau luộc.

Thứ 3, 6, chủ nhật:

Từ 6h30-7h00: Khoai lang hoặc khoai sọ 200g, đường 10 g.
11h00-11h30: Cơm (gạo tẻ 200g) canh cua, mướp, mồng tơi, rau đay (cua 100g, rau 150 g),
13h30-14h00: Chuối 1 quả hoặc đu đủ 1 miếng.
18h00: Cơm (gạo tẻ 200 g) thịt rim (thịt lợn sấn 30 g), dưa chuộc trộn dầu, dấm (dưa chuộc 300 g, dầu 10 g, dấm, đường, tỏi, rau thơm).

Thứ 4, thứ 7:

Từ 6h30-7h00: Cháo đậu xanh hoặc đậu đen (gạo 10g, đậu 10 g, đường 10g).
11h00-11h30: Cơm (gạo tẻ 200g) Đậu phụ om (đậu phụ 100g, dầu 10g) canh rau cải (rau 100g).
13h30-14h00: Sữa chua 150 ml.
18h00: Cơm (gạo tẻ 200 g) cá om 100g, giá đỗ nộm (Giá đỗ trần 100 g, dấm, tỏi đường, tỏi, rau thơm).