Cơn đau thắt ngực Prinzmetal gây ra bởi sự co thắt đột ngột và tạm thời của một trong các động mạch vành (là các động mạch cung cấp máu cho tim). Sự co thắt này làm dòng máu chảy trong lòng động mạch ngừng lại hoặc chậm lại làm cho cơ tim được nuôi dưỡng bởi động mạch này bị thiếu máu.

Nguyên nhân

Hiện tượng co thắt thường xảy ra ở những động mạch vành không bị xơ cứng do các mảng bám tích tụ (xơ vữa động mạch). Tuy nhiên, đôi khi nó cũng có thể xảy ra ở những động mạch này.

Sự co lại của các cơ ở thành động mạch gây co thắt động mạch. Sự co lại này chỉ xảy ra ở một vùng nào đó của động mạch. Động mạch vành có thể bình thường trên hình chụp động mạch nhưng nó lại không hoạt động bình thường.

Tình trạng co thắt động mạch vành xảy ra ở khoảng 4 người trong số 100.000 người. Khoảng 2% bệnh nhân bị đau thắt ngực là do co thắt mạch vành.

Co thắt mạch vành thường xảy ra nhất ở những người hút thuốc lá hoặc có nồng độ cholesterol máu cao hoặc bị tăng huyết áp. Nó cũng có thể xảy ra mà không cần có nguyên nhân nào cả hoặc có thể bị những tác nhân sau kích thích:

Hội chứng cai nghiện rượu
Stress cảm xúc
Tiếp xúc với khí hậu lạnh
Những loại thuốc làm hẹp lòng mạch máu (các loại thuốc co mạch)
Những thuốc kích thích chẳng hạn như amphetamine và cocaine
Sử dụng cocaine và thuốc lá có thể gây co thắt mạch vành nặng, và làm cho tim phải làm việc mạnh hơn. Ở nhiều người, tình trạng co thắt mạch vành có thể xảy ra mà không cần có yếu tố nguy cơ bệnh tim nào cả (như hút thuốc lá, đái tháo đường, tăng huyết áp, và cholesterol cao)

Triệu chứng

Co thắt mạch vành có thể diễn ra trong yên lặng - không có triệu chứng - hoặc nó có thể gây đau thắt ngực. Nếu tình trạng co thắt kéo dài đủ lâu, thậm chí nó có thể gây nhồi máu cơ tim.

Triệu chứng chính là đau thắt ngực, là một cảm giác xuất hiện phía sau xương ức và được mô tả như sau:

Siết chặt
Đè ép
Bóp ghẹt
Cơn đau thường là nặng và có thể lan đến cổ, hàm dưới, vai, hoặc cánh tay

Cơn đau:

Thường xảy ra vào lúc nghỉ ngơi
Có thể xảy ra vào cùng một thời điểm trong ngày, thường là vào khoảng từ nửa đêm cho đến 8h sáng
Kéo dài từ 5 đến 30 phút.
Bệnh nhân có thể mất ý thức.

Không giống như những cơn đau thắt ngực do xơ vữa các mạch vành, cơn đau ngực và khó thở này thường không xuất hiện khi bạn đi bộ hoặc tập thể dục.

Khám và các xét nghiệm

Các xét nghiệm được dùng để chẩn đoán co thắt mạch vành bao gồm:

Chụp động mạch vành
ECG
Siêu âm tim
Điều trị

Mục tiêu điều trị là kiểm soát đau ngực và phòng ngừa nhồi máu cơ tim. Có thể dùng nitroglycerin để làm giảm đau.

Bác sĩ có thể kê toa những loại thuốc khác để phòng đau ngực. Bạn có thể cần sử dụng thuốc chẹn kênh canxi trong thời gian dài. Bác sĩ có thể cho bạn dùng thuốc nitrate tác dụng dài kèm theo với thuốc chẹn kênh canxi.

Một loại thuốc khác cũng có thể được dùng là ức chế beta. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, ức chế beta có thể gây hại (đặc biệt là nếu dùng nó chung với cocaine).

Tiên lượng

Đau thắt ngực Prinzmetal hay co thắt mạch vành là một tình trạng mạn tính, tuy nhiên việc điều trị thường có thể giúp kiểm soát được triệu chứng.

Nó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn có nguy cơ cao bị nhồi máu cơ tim hoặc có khả năng bị loạn nhịp tim nguy hiểm. Tiên lượng thường tốt nếu bạn theo sát những khuyến cáo điều trị của bác sĩ và tránh một số tác nhân kích thích.

Những biến chứng có thể gặp

Loạn nhịp tim, có thể gây ngưng tim hoặc đột tử.
Nhồi máu cơ tim
Khi nào cần liên lạc với bác sĩ

Hãy gọi cấp cứu hoặc đến phòng cấp cứu của bệnh viên ngay lập tức nếu bạn đã từng bị đau thắt ngực và hiện tại đang bị một cơn đau đè ép bóp nghẹn ở ngực và không khỏi khi sử dụng nitroglycerin. Cơn đau có thể do nhồi máu cơ tim. Nghỉ ngơi và sử dụng nitroglycerin không làm giảm hoàn toàn cơn đau do nhồi máu cơ tim.

Nhồi máu cơ tim là một trường hợp cấp cứu. Nếu bạn có những triệu chứng của nhồi máu, hãy tìm sự trợ giúp của y tế ngay lập tức.

Phòng ngừa

Phòng ngừa bao gồm tránh các tác nhân kích thích và thực hiện những biện pháp để làm giảm nguy cơ bị xơ vữa. Có thể bao gồm ăn ít chất béo và gia tăng tập thể dục.

Nếu bạn bị bệnh này, tránh tiếp xúc với khí hậu lạnh, không sử dụng cocaine, không hút thuốc là và tránh những tình huống gây stress cao, đó là những thứ có thể gây kích thích mạch vành co thắt.